پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم هدف بعثت خود را تکمیل و تتمیم مکارم اخلاق معرفی فرمود: "بعثت لا تمم مکارم الاخلاق."

امام خمینی قدس سره درباره اهمیت اخلاق چنین می‏فرماید:
"اشتغال به تهذیب نفس و تصفیه اخلاق که فی‏الحقیقه خروج از تحت سلطه ابلیس و حکومت شیطان است از بزرگترین مهمات و اوجب واجبات عقلیه است".29

در جای دیگری می‏فرماید: "غایت بعثت دین تزکیه است، غایت آمدن انبیای دین تزکیه است و دنبالش آن تعلیم. اگر نفوسی تزکیه نشده و تربیت نشده وارد شوند در هر صحنه، در صحنه توحید، در صحنه معارف الهی، در صحنه فلسفه، در صحنه فقه و فقاهت، در صحنه سیاست در هر صحنه‏ای که وارد بشود اشخاصی که تزکیه نشدند و تصفیه نشدند و از این شیطان باطن رها نشدند، خطر اینها بر بشر خطرهای بزرگ است."30

حضرت امام خمینی اعتقاد داشتند که امر تربیت ملت در فرهنگ صحیح و فرهنگ مستقل اسلامی تحقق پیدا می کند که اگر جامعه ای درست تربیت بشود و فرهنگ آن از طریق آموزش و پرورش در آن جامعه نفوذ کند ، آن جامعه ، ملت نمونه ای را پدید خواهند آورد .
1- شکوفایی فطرت از تربیت صحیح : حضرت امام خمینی (ره) به پاک بودن فطرت انسان در ابتدای خلقت اشاره می کند و می فرماید : ( انسان از اول این طور نیست که فاسد به دنیا آمده باشد از اول با فطرت خوب به دنیا آمده با فطرت الهی به دنیا آمده " کل مولود یولد علی الفطره " که همان فطرت انسانیت ، فطرت صراط مستقیم ، فطرت اسلام ، فطرت توحید است . این تربیت هاست که یا همین فطرت را شکوفا می کنند یا جلوی شکوفایی فطرت را می گیرند .
2- نور تزکیه : حضرت امام همواره با استناد به آیات قرآن کریم تزکیه را مقدم بر تعلیم می دانست و معتقد بود : تزکیه برای این است که نور هدایت در انسان واقع بشود تا تزکیه نشدید طغیان برای شما حاصل خواهد شد ، تا تزکیه نشده اید علم برای شما خطرناک است خطرناک تر از هر چیزی ، تا تزکیه نشده اید مقام برای شما خطرناک است وشما را به هلاکت دنیایی و اخروی می کشاند .
 3- عدم توجه به تربیت : امام امت (ره) در خصوص بی توجهی به مقوله تربیت و این که اگر انسانی با این امر مهم بیگانه شود می فرمایند : انسان یک موجود است که اگر چنانچه مهار نشود و سرخود بار بیاید و یک علف هرزه ای باشد و تحت تربیت واقع نشود هرچه بزرگتربشود به حسب سال و بلند پایه تر بشود به حسب مقام، آن جهات روحی تنزل می کند و آن معنویات تحت سلطه شیطان بزرگ که همان شیطان نفس است واقع می شود .
4- ماموریت انبیا : از بزرگترین و مهمترین وظایف انبیا این بوده که خودشان مربیان بزرگ انسانیت بودند و حضرت امام خمینی (ره) هم در این باره می فرماید : خدای تبارک و تعالی انبیا را مامور فرمودند که این ها بیایند و تربیت کنند این انسان را ،که برسد به آن مراتب مافوق طبیعت و ما هرچیزی که در آن قابیلت هست فعلیت پیدا بکند و تربیت یک تربیت الهی بشود .
5- نیاز به تربیت : انسان از همان زمان تولد نیاز به تربیت دارد و حال اگر بخواهد در جامعه ای قرار بگیرد که تربیت در راس امور باشد بهتر می تواند به مرحله کمال برسد . حضرت امام خمینی (ره) در خصوص نیاز مبرم کشور به تربیت می فرماید : جمهوری اسلامی محتاج به تربیت و تزکیه است تمام قشرهای ملت ما وهمه ملت ها احتیاج به تربیت و تزکیه دارند ، احتیاج به تعلیماتی که از ناحیه انبیاء امده است دارند .
6- کشمکش انسانها : اصولاً ریشه بسیاری از مشکلاتی که برای افراد به وجود می آید در اثر کم توجهی به مسئله تربیت است . امام خمینی می فرماید : ما اگر چنانچه خودمان را تربیت بکنیم مشکلاتمان همه رفع می شود . همه مشکلاتمان از این است که ما تربیت ندیده ایم یک تربیت الهی و تحت ببرق اسلام در نیامدیم . به حسب واقع همه این کشمکش هایی که شما ملاحظه می کنید همه این کارشکنی هایی که برای ملت ما هست همه این ها برای این است که تربیت نیست در کار تزکیه نیست .
7-تربیت جوانان : حضرت امام خمینی (ره) از بین همه قشرها به تربیت جوانان بیشتر اشاره دارند و در این خصوص می فرمایند : اول مطلب این است که جوان های ما درست بشوند ، این جوان هایی که در آتیه باید این مملکت را حفظ کنند ، این مملکت را اداره بکنند این ها باید درست تربیت بشوند و اصلاح بشوند .
8-اصلاح خود مقدم بر همه چیز : اصولاً اگر بخواهیم یک جامعه ی صالح داشته باشیم می بایست تمام افراد خودشان را اصلاح کنند و امام (ره) می فرمایند : مبارک آن وقتی است که خودمان بتوانیم خودمان را بسازیم و دنبال آن کشور را هراصلاحی نقطه اولش خود انسان است اگر چنانچه خود انسان تربیت نشود نمی تواند دیگران را تربیت کند.
9- خطر عدم تربیت : امام خمینی (ره) در خصوص کسانی که تربیت نشده اند می فرمایند : گرفتاری همه ما برای این است که ما تزکیه نشده ایم تربیت نشدیم ، عالم شدند تربیت نشدند . دانشمند شده اند تربیت نشده اند ، تفکراتشان عمیق است تربیت نشده اند و آن خطری که از عالمی که تربیت نشده است و تزکیه نشده است بر بشر وارد می شود از خطر مغول بالاتر است .
10 -محکومیت در صورت عدم اصلاح :
حضرت امام می فرماید : من اکنون روزهای آخر عمرم را می گذرانم و دیر یا زود از میان شما می روم ولی آینده ی تاریک و روزهای سیاهی برای شما پیش بینی می کنم اگر خود را اصلاح نکنید ، مجهز نگردید ، نظم و انضباط در امور درسی و زندگی خود حکمفرما نسازید ، در آتیه خدای نخواسته محکوم به فنا خواهید بود .
پی نوشت ها :
1- قرآن کریم
2- تعلیم و تربیت از دیگاه امام خمینی (ره)
- معاونت پژوهشی و موسسه تنظیم و نشر آثار امام
3-صحیفه نور
4-یادنامه ی امام روح الله -وزارت آموزش و پرورش